Najczęściej z kleszczami kojarzą się nam dwie choroby ? kleszczowe zapalenie mózgu i borelioza. Pamiętać jednak należy, że kleszcz ssąc krew może zarazić jednocześnie aż kilkunastoma chorobami zakaźnymi. Poza krętkami borelii i wirusami KZM kleszcze przenoszą też inne bakterie, wirusy riketsie i niektóre pierwotniaki. Generalnie, różne rodzaje kleszczy odpowiedzialne są za przenoszenie różnych patogenów.
Do chorób przenoszonych przez kleszcze należą (poza wspomnianą już boreliozą i KZM):
– anaplazmoza granulocytarna ? choroba odzwierzęca przenoszona przez larwy kleszczy i dorosłe kleszcze, atakuje układ krwionośny tworząc tzw. morule. Objawy to gorączka powyżej 38 stopni, bóle głowy, mięśni i stawów, kaszel, nudności, wymioty, biegunka, zapalenie górnych dróg oddechowych.
– babeszjoza ? wywoływane przez przenoszone przez kleszcze pierwotniaki z rodzaju Babesia, które uszkadzają erytrocyty i powodują hemolizę. Przebieg babeszjozy przypomina malarię. Jest groźna dla osób z niską odpornością. Występuje głównie w USA, rzadko w Europie.
– dur powrotny ? przenoszą go krętki Borrelia, a źródłem zakażenia i przenosicielem są kleszcze. Charakterystyczne dla duru powrotnego są okresy gorączki występujące na przemian z okresami bezgorączkowymi. Objawy choroby to wysoka gorączka, bóle głowy, bóle mięśni, krwawienia z nosa, zapalenia oskrzeli, powiększona wątroba i śledziona. Dur powrotny najczęściej występuje w zachodniej części USA.
– gorączka plamista Gór Skalistych zwana też durem kleszczowym wywoływana jest przez bakterie, które wnikają do komórek układu krwionośnego i zaburzają krzepnięcie krwi w całym organizmie ludzkim. W większości przypadków choroba przebiega dość łagodnie i ustępuje po 2 tygodniach. Najczęstsze jej objawy to długotrwała gorączka, plamista wysypka, światłowstręt, halucynacje, zaburzenia psychiczne. Gorączka plamista Gór Skalistych występuje w Ameryce Północnej i Południowej.
– gorączka śródziemnomorska jest powszechna na obszarach basenu Morza Śródziemnego, ale także w Afryce, Indiach, na Bliskim i Środkowym Wschodzie. Przenoszą ją kleszcze psie. Przebiega łagodnie lub średniociężko i trwa od kilku do kilkunastu dni. Najpierw w miejscu ukąszenia pojawia się owrzodzenie zwane czarną plamą, następnie powiększają się węzły chłonne i występuje ogólna wysypka.
– gorączka Q zwana też grypą bałkańską to jedna z najbardziej zakaźnych chorób na świecie. Jej symptomy to gorączka, dreszcze, bóle mięśni i głowy. Część chorych cierpi także w jej wyniku z powodu zapalenia wątroby. Gorączka Q jest powszechna na całym świecie.
– kleszczowa gorączka Kolorado to choroba przenoszona przez kleszcze drzewne. Przebiega często bezobjawowo, a u niektórych chorych występują bóle głowy, mięśni i światłowstręt. Objawy występują około szóstego dnia po ukąszeniu przez zakażonego kleszcza.
– ospa riketsjoza ? występuje na całym świecie, a przenoszą ją głównie kleszcze pasożytujące na gryzoniach. W miejscu ukąszenia przez kleszcza pojawia się czerwony guzek zapalny, który stopniowo zamienia się w wypełniony płynem pęcherzyk. Po kilku dniach wysypka pokrywa całe ciało chorego. Wysypka utrzymuje się około 4-11 dni. Do innych objawów choroby należą światłowstręt i silne osłabienie.
– paraliż kleszczowy ? paraliż mięśni i organów oddechowych mogą wywołać toksyny zawarte w ślinie niektórych gatunków kleszczy. Objawem paraliżu kleszczowego są bóle mięśni. Kolejne nerwy ruchowe zostają unieruchomione wraz z rozwojem choroby. Paraliż postępuje ku górze. Właściwie leczony paraliż kleszczowy można wyleczyć.
– turalemia to ostra odzwierzęca choroba zakaźna, występująca również w Polsce. Najwięcej jej przypadków odnotowuje się latem. Turalemia nie przenosi się z człowieka na człowieka, roznoszą ją owady, w tym kleszcze. Choroba wylęga się około 3-5 dni, a jej pierwsze objawy to bardzo wysoka gorączka, dreszcze, zapalenie spojówek i zapalenie gardła.